खीर हाम्रो भान्साको अभिन्न परिकार हो । हरेक नेपालीको घरमा खीर पाक्ने गर्छ । खीर नचाखेका नेपाली कमै होलान् । पछिल्लो समय धेरै युवा पढाइको वा कामको सिलसिलामा घर भन्दा बाहिर बस्छन् । उनीहरूलाई घरमा पाकेको जस्तो खीर कसरी पकाउने भन्ने लाग्न सक्छ ।

खीर कसरी बनाउने भन्नेबारे होटेल हिमालयका एक्जिक्युटिभ सु–सेफ मोहन कुँवरको रेसिपी यस्तो छ

आवश्यक सामग्री

चामल : २५० ग्राम (टाइचिन वा छोटो दानाको चामल

दूध : १ लिटर

चिनी : १०० ग्राम

कन्डेन्स्ड मिल्क : ५० एमएल (ऐच्छिक)

ड्राई फ्रुट्स : १०० ग्राम (काजु, बदाम, किसमिस)

इलायची पाउडर : १/२ चम्चा

केसर : १ चिम्टी (ऐच्छिक)

बनाउने तरिका

१. २५० ग्राम चामललाई राम्रोसँग सफा गरेर पानीमा धुने । सफा गरेको चामललाई १ घण्टा पानीमा भिजाएर राख्ने । यसो गर्दा चामल नरम हुन्छ र पकाउँदा राम्रोसँग गल्छ । भिजाएपछि पानी छानेर चामल तयार राख्ने

२.मोटो गहिरो भाँडोमा दूध तताउने । मध्यम आँचमा राखेर बेलाबेलामा चलाउँदै उमाल्ने, ता कि दूध तल टाँसिन नपाओस् । दूध उम्लिएपछि भिजाएको चामल हाल्ने र राम्रोसँग चलाउने

३.चामल र दूधलाई मध्यम आँचमा पकाउने । बेलाबेला चलाउँदै रहने, ता कि चामल तल नटाँसियोस् । चामल नरम र गिलो नहुन्जेल (लगभग २०–२५ मिनेट) पकाउने । यदि खीर धेरै बाक्लो भयो भने १/४ कप पानी थप्न सकिन्छ ।

४.चामल राम्रोसँग पाकेपछि १०० ग्राम चिनी हाल्ने र राम्रोसँग मिक्स गर्ने । चिनी पूरै घुल्न दिने ।

५.यदि कन्डेन्स्ड मिल्क प्रयोग गर्ने हो भने ५० एमएल हाल्ने र मिक्स गर्ने । यो ऐच्छिक हो, कन्डेन्स्ड मिल्क हाल्ने हो भने चिनीको मात्रा घटाउन सकिन्छ ।

६. १/२ चम्चा इलायची पाउडर र १ चिम्टी केसर पहिला थोरै तातो दूधमा भिजाएर हाल्ने । यसले खीरमा सुगन्ध र रङ थपिन्छ ।

७.१०० ग्राम ड्राई फ्रुट्स काजू, बदाम, किसमिस, पिस्ता सानो टुक्रा बनाएर हाल्ने । केही ड्राई फ्रुट्स सजावटका लागि छुट्टाएर राख्ने ।

८.खीरलाई मध्यम आँचमा ५–१० मिनेट थप पकाउने, ता कि सबै स्वाद मिसियोस् । खीरको गाढापन आफ्नो रुचि अनुसार बनाउने यदि धेरै बाक्लो भएमा थोरै दूध वा पानी थप्न सकिन्छ ।

९.खीर तयार भएपछि आँच बन्द गर्ने र चिसो वा तातो जुनसुकै अवस्थामा सर्भ गर्न सकिन्छ । सर्भ गर्दा माथि बाँकी ड्राई फ्रुट्स छर्केर सजाउने ।

खीर हाम्रो भान्साको अभिन्न परिकार हो । हरेक नेपालीको घरमा खीर पाक्ने गर्छ । खीर नचाखेका नेपाली कमै होलान् । पछिल्लो समय धेरै युवा पढाइको वा कामको सिलसिलामा घर भन्दा बाहिर बस्छन् । उनीहरूलाई घरमा पाकेको जस्तो खीर कसरी पकाउने भन्ने लाग्न सक्छ ।

खीर कसरी बनाउने भन्नेबारे होटेल हिमालयका एक्जिक्युटिभ सु–सेफ मोहन कुँवरको रेसिपी यस्तो छ

आवश्यक सामग्री

चामल : २५० ग्राम (टाइचिन वा छोटो दानाको चामल

दूध : १ लिटर

चिनी : १०० ग्राम

कन्डेन्स्ड मिल्क : ५० एमएल (ऐच्छिक)

ड्राई फ्रुट्स : १०० ग्राम (काजु, बदाम, किसमिस)

इलायची पाउडर : १/२ चम्चा

केसर : १ चिम्टी (ऐच्छिक)

बनाउने तरिका

१. २५० ग्राम चामललाई राम्रोसँग सफा गरेर पानीमा धुने । सफा गरेको चामललाई १ घण्टा पानीमा भिजाएर राख्ने । यसो गर्दा चामल नरम हुन्छ र पकाउँदा राम्रोसँग गल्छ । भिजाएपछि पानी छानेर चामल तयार राख्ने

२.मोटो गहिरो भाँडोमा दूध तताउने । मध्यम आँचमा राखेर बेलाबेलामा चलाउँदै उमाल्ने, ता कि दूध तल टाँसिन नपाओस् । दूध उम्लिएपछि भिजाएको चामल हाल्ने र राम्रोसँग चलाउने

३.चामल र दूधलाई मध्यम आँचमा पकाउने । बेलाबेला चलाउँदै रहने, ता कि चामल तल नटाँसियोस् । चामल नरम र गिलो नहुन्जेल (लगभग २०–२५ मिनेट) पकाउने । यदि खीर धेरै बाक्लो भयो भने १/४ कप पानी थप्न सकिन्छ ।

४.चामल राम्रोसँग पाकेपछि १०० ग्राम चिनी हाल्ने र राम्रोसँग मिक्स गर्ने । चिनी पूरै घुल्न दिने ।

५.यदि कन्डेन्स्ड मिल्क प्रयोग गर्ने हो भने ५० एमएल हाल्ने र मिक्स गर्ने । यो ऐच्छिक हो, कन्डेन्स्ड मिल्क हाल्ने हो भने चिनीको मात्रा घटाउन सकिन्छ ।

६. १/२ चम्चा इलायची पाउडर र १ चिम्टी केसर पहिला थोरै तातो दूधमा भिजाएर हाल्ने । यसले खीरमा सुगन्ध र रङ थपिन्छ ।

७.१०० ग्राम ड्राई फ्रुट्स काजू, बदाम, किसमिस, पिस्ता सानो टुक्रा बनाएर हाल्ने । केही ड्राई फ्रुट्स सजावटका लागि छुट्टाएर राख्ने ।

८.खीरलाई मध्यम आँचमा ५–१० मिनेट थप पकाउने, ता कि सबै स्वाद मिसियोस् । खीरको गाढापन आफ्नो रुचि अनुसार बनाउने यदि धेरै बाक्लो भएमा थोरै दूध वा पानी थप्न सकिन्छ ।

९.खीर तयार भएपछि आँच बन्द गर्ने र चिसो वा तातो जुनसुकै अवस्थामा सर्भ गर्न सकिन्छ । सर्भ गर्दा माथि बाँकी ड्राई फ्रुट्स छर्केर सजाउने ।